نوار نقاله یا کانوایر یک دستگاه متشکل از یک صفحه متحرک است که برای انتقال و جابجایی مواد و محصولات در معادن و کارخانجات فرآوری مواد معدنی و صنایع مختلف، از جمله صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، تایرسازی و سایر صنایع، بهره می‌برد. نوار نقاله باعث افزایش سرعت و سهولت انتقال مواد میشود و در سیستمهای نقل و انتقال مواد اهمیت زیادی دارد.
شرکت تلاش مجموعه‌ای جامع از انواع کانوایرها + را ارائه می‌دهد که شامل موارد زیر میشوند:
- نوار نقاله تسمهای (بلت کانوایر)
- نوار نقاله زنجیری (چین کانوایر)
- نوار نقاله رولیکی (رولر کانوایر)
- نوار نقاله حلزونی (اسکرو کانوایر)
مشخصات فنی نوار نقاله (کانوایر)
کانوایرها با توجه به نیازهای مختلف پروژه‌ها و صنایع گوناگون، در ابعاد و اندازه‌های متنوعی تولید و عرضه میشوند. طول کانوایرها در رنج 1 تا 2000 متر و عرض آنها در محدوده 40 تا 250 سانتیمتر متغیر است. ظرفیت انتقال نیز در انواع مختلف نوار نقالهها متفاوت بوده و از 500 تا 5000 مترمکعب در ساعت نیز ممکن است. با بهره‌گیری از کانوایرها، می‌توان انواع مواد خام، مواد معدنی، محصولات، و سایر موارد را به شکل فله‌ای یا بسته‌بندی شده، در مسیرهای افقی و شیبدار منتقل کرد.
انواع کانوایر
-
تسمهای یا بلت کانوایر
کانوایر تسمهای یا بلت کانوایر، برای انتقال و جابجایی مواد فله و همچنین مواد بسته‌بندی شده به کار می‌رود. این نوع کانوایر به عنوان یک ابزار جهت جداسازی یا سورتینگ مواد نیز استفاده میشود.
-
زنجیری یا چین کانوایر
کانوایر زنجیری یا چین کانوایر، با توجه به ساختار زنجیرهای متحرک آن، انعطاف پذیرتر است و برای انتقال مواد در مسافت‌های طولانی کاربرد دارد. به عنوان مثال، این کانوایر میتواند برای انتقال مواد معدنی از محل استخراج تا کارخانه فرآوری مورد استفاده قرار گیرد.
-
رولیکی یا رولر کانوایر
کانوایر رولیکی یا رولر کانوایر، دارای صفحه متحرک متشکل از غلتک‌هایی است که برای جابجایی اجسام حجیم و سنگین با کف صاف، در مسافت‌های کوتاه استفاده میشود. این نوع کانوایر، با استفاده از نیروی گرانش، اجسام را به صورت دستی و بدون نیاز به موتور محرکه منتقل میکند.
انواع کانوایر یا نوار نقاله بر اساس کاربرد
-
نقاله بارگیری
کانوایر بارگیری به منظور افزایش سرعت و راندمان در عملیات بارگیری، به ویژه در صنایع مانند تولید سیمان، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع کانوایر در بارگیری محصولات به کامیون‌ها یا حمل و نقل خاک حفاری شده در معادن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-
نقاله دستچین
کانوایر دستچین برای بررسی و جداسازی ناخالصی و سنگ ریزه از محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد اصلی این نوع کانوایرها در کارخانه‌های حبوبات و میوه‌جات می‌باشد.
-
چرخشی
کانوایر چرخشی یا اسپیرال، نوعی دیگر از نوار نقاله است که قابلیت چرخش و قرارگیری به صورت منحنی و مارپیچ را دارد. این کانوایر در صنایع با حجم کار بالا و نیاز به نقالههای بیشتر استفاده میشود تا فضا را بهینه کند.
-
نقاله شیب دار
نوار نقاله شیبدار، نوعی از نوار نقاله بارگیری است که برای جابجایی و انتقال مواد در مسیر شیبدار یا بین دو طبقه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-
نقاله ثقلی
نوار نقاله یا کانوایر ثقلی، مواد را به وسیله نیروی گرانش منتقل میکند. این کانوایر با ایجاد شیب، مواد و محصولات را روی رولیک‌های نقاله حرکت می‌دهد.
-
نقاله مغناطیسی
نوار نقاله مغناطیسی برای انتقال مواد و محصولات فلزی و همچنین جداسازی مواد مغناطیسی از دیگر مواد استفاده میشود.
-
نقاله ناودانی
نوار نقاله ناودانی از پروفیل‌های ناودانی ساخته شده است و اکثراً به صورت شیبدار است که میتواند در سیستمهای مختلف از جمله معادن، حجم بالایی از مواد و کالاها را منتقل کند.
-
نقاله سطلی یا پیاله‌ای
نوار نقاله سطلی یا باکت کانوایر از تعدادی سطل تشکیل شده است و برای انتقال مواد فله و پودری مانند شن و ماسه، سیمان، حبوبات و غیره کاربرد دارد. این نوع نقالهها در انبارها، عملیات بارگیری و تخلیه کشتی، صنایع چوب، ریخته‌گری، بازیافت و معادن مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع نوارنقاله‌ها از نظر نیروی محرکه
-
برقی
کانوایرهای برقی برای راه‌اندازی به نیروی الکتریکی نیاز دارند و از موتورهای الکتریکی برای حرکت دادن نوارنقاله استفاده میکنند.
-
گرانشی
کانوایر گرانشی نوعی از کانوایرهای رولیکی است که با استفاده از نیروی گرانش و وزن مواد، آنها را جابجا میکند و از هیچ گونه موتور الکتریکی برای راه‌اندازی آن استفاده نمی‌شود. به این صورت که به صورت شیبدار قرار گرفته و مواد روی آن سر می‌خورند. همچنین در مسیرهای افقی، امکان جابجایی مواد به کمک نیروی انسانی و هل‌دهی آنها روی نوارنقاله ممکن است. نوارنقاله ثقلی از جمله این نوع نوارنقاله‌هاست.
اجزای کانوایر یا نوار نقاله
کانوایرها از پنج بخش اصلی تشکیل شدهاند:
- شاسی یا بدنه
تمام اجزا و قطعات نوار نقاله روی شاسی یا بدنه آن قرار دارند. شاسی کانوایر در سه مدل لوله‌ای، پروفیلی، و ناودانی با سه کارایی متفاوت ساخته میشوند.
شاسی لوله‌ای:
جهت انتقال مواد معدنی حفاری شده مانند شن و ماسه، زغال‌سنگ، سرب و روی، سنگ‌آهن و غیره کاربرد دارد. از شاسی لوله‌ای به دلیل استحکام بالای آن در نوار نقالههای کارخانه‌های تولید بتن یا بچینگ پلانت نیز استفاده میشود.
شاسی پروفیلی:
به دلیل وزن سبک، اکثراً در نوار نقالههای سیار کاربرد دارد. از این نوع شاسی برای انتقال مواد پودری و دانه‌ای، به خصوص در خطوط تولید و مونتاژ کارخانه‌ها استفاده میشود.
شاسی ناودانی:
علاوه بر سبکی، دارای استحکام بسیار بالاست و برای انتقال مواد در فواصل دور میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
- تسمه یا نوار
تسمه یا نوار، قسمت متحرک دستگاه کانوایر است که با حرکت خود باعث جابجایی مواد شده و در تماس مستقیم با آنها می‌باشد. انواع مختلف تسمه نقاله بر اساس کاربردهای مختلف تولید میشوند.
- غلتک و رولیک نوار نقاله
انواع مختلف غلتک یا رولیک‌ها، جهت حرکت دادن و تنظیم حرکت تسمه نقاله و همچنین کاهش اصطکاک قطعات در کانوایرها به کار می‌روند.
- موتور گیربکس
الکتروموتور نیروی مورد نیاز برای حرکت تسمه نقاله را از طریق درام یا غلتک محرک به تسمه منتقل میکند. معمولاً از موتور گیربکس در نوار نقالهها استفاده میشود.
- سیستم کنترلی
این سیستم مسئول کنترل سرعت و جهت حرکت نوار نقاله است و بر اساس نیازهای خاص هر سیستم تنظیم میشود. توجه: بسته به نیازهای مختلف صنایع، اجزای کانوایر ممکن است با توجه به شرایط خاص و تکنولوژی مورد استفاده، تغییراتی در طراحی و اجزا داشته باشند.
